وکیلی: باید از سلطه کمیت گرایی رهایی پیدا کنیم، مهروش: کارل دنبال علوم وحیانی نیست
به گزارش وبلاگ رویال درام نشست واکاوی جایگاه کتاب انسان موجود ناشناخته اثر الکسیس کارل در گفتمان الهیات معاصر روز گذشته با سخنرانی هادی وکیلی استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و فرهنگ مهروش دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار گردید.
وکیلی در ابتدای این نشست به پارادوکس موجود در کتاب انسان موجودی ناشناخته اشاره نمود و اضافه کرد: کتاب داده های وسیعی را درباره انسان مطرح می نماید که نشان از نبوغ و مقدار اطلاعان نویسنده در زیست شناسی، شیمی، فیزیک و علوم پزشکی در خصوص انسان دارد. کارل در عنوان کتاب به طور ضمنی اعتراف می نماید انسان در راه شناخت خود ناتوان است بنابراین انسان موجودی ناشناخته است.
او با اشاره به کتاب حیوان ناطق مستقل اثر مک اینتایر اضافه کرد: او در این کتاب از دیدگاه هایش در آثار دیگر عذرخواهی می نماید و می گوید هدفش در فلسفه اخلاق معطوف به بُعد حیوانی انسان است؛ یعنی نباید تعریف مشهور ارسطویی از انسان نادیده بگیریم. یکی از سرفصل های الکسیس کارل، نیز سلولی بودن انسان و جهان است. او بر بعد جسمانی و روحانی انسان تأکید می نماید البته این دوگانه انگاری از زمان دکارت وجود داشته است. در فلسفه اسلام هم از ابوعلی سینا به عنوان شخصی دوگانه انگار در زمینه انسان نام برده شده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تیپولوژی انسان در تفکر کارل محوری است اعلام کرد: وی به تأثیر محیط و ژنتیک بر انسان و مقدار معین نمایندگی هرکدام از آنها اشاره نموده و در نهایت معتقد است که محیط می تواند ژن را تغییر دهد. کارل از امراض روحی و تمدن نوین نام می برد و می گوید در جهان کنونی مسائل روحی به مقدار زیادی ناشی از صنعت گرایی است بنابراین به مقدار زیادی به ماشینیسم حمله می نماید.
وکیلی در ادامه به تعریف الکسیس کارل از انسان پرداخت و اعلام کرد: او تعریفی از انسان ارائه نمی دهد اما توصیه اکیدش این است که باید از سلطه کمیت گرایی رهایی پیدا کنیم بنابراین به گالیله حمله می نماید که کمیت گرایی را بر علم حاکم نموده است. او از نوعی معنویت نو سخن می گوید و از نوعی معنویت دفاع می نماید که شخص معنوی است اما لزوما دیندارانه نیست.
صرفا با علوم تجربی می توان فردیت انسان را شناخت
فرهنگ مهروش نیز در بخش دیگری از این نشست گفت: الکسیس کارل به مسائلی که نژاد برتر سفید را تهدید می نماید اشاره می نماید و می گوید مشکل جنگ بسیار جدی است و زندگی تکنولوژیک پیامدهایی در پی دارد. بعلاوه افراد تا سنین بالا ازدواج ننموده و بچه ای به جهان نمی آورند بنابراین نژاد سفید و تمدن غربی در معرض نابودی کامل واقع شده است. راه چاره او تأسیس علم انسان است.
به گفته این مدرس دانشگاه، یکی از مباحث مهم کتاب الکسیس کارل، مباحث معرفت شناسانه ای است که او برای تقویت مدعای خودش ذکر نموده و بیان می نماید ما فردیت انسان ها را نادیده گرفته ایم و وقتی قرار بود علوم را بنیانگذاری کنیم مجبور بودیم استقرایی عمل نموده و لذا بعضی از نوابغ از استقرائات ما کنار گذاشته شده اند بنابراین باید سراغ علوم تجربی برویم.
مهروش با تاکید بر اینکه کارل دنبال علوم وحیانی نیست اضافه کرد: او معتقد است صرفا با علوم تجربی می توان فردیت انسان را شناخت البته منظور وی دانشی تجربی است که بتواند رفتارهای نخبگانی را مطالعه کند. راه پیشنهادی کارل این است که عده ای از نخبگان و خواص از برجسته ترین نوابغ جهان در مؤسسه ای جمع کنیم تا درباره مسائل و مسائل انسانی فکر نمایند چون علم به وضعیتی افتاده که بعضی افراد به خاطر مسائل صنفی خودشان مسیر علم را منحرف نموده اند و علم لزوماً معطوف به حل مسائل اساسی بشر نیست.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران