بازار وکیل شیراز - وبلاگ رویال درام

به گزارش وبلاگ رویال درام، در این مقاله از معرفی جاهای دیدنی ایران یکی از جاذبه های بسیار زیبای شیراز یعنی بازار وکیل را به شما معرفی خواهیم کرد که یکی از بازارهای بسیار زیبا، دیدنی و محبوب میان گردشگران است. در ادامه با خبرنگاران همراه باشید…

مجموعه بازار وکیل به دوره زند مربوط می گردد که در شیراز پس از میدان شهرداری نزدیک به ارگ کریمخان قرار گرفته است.

این بازار از برترین آثار بر جای مانده از کریم خان زند است که هنوز مورد بهره برداری واقع شده است. تمام کارهای بازرگانی، خرید و فروش کالاهای داخلی و خارجی و مبادلات پایاپای، صدور یا دریافت حوالجات و صرافی ها همگی در حجره های این بازار انجام می گرفته و در اصل بازار وکیل مانند قلب مالی شیراز بوده است. بازار وکیل سازمانی داشته که بازرگانان می توانستند با اطمینان کامل کالاهای خود را در آن به امانت بسپارند و در موقع لازم از آن استفاده کنند.

بنا بر شواهد مورخان و سیاحان، این بازار مشتمل بر حجره هائی با سکوی پهن در طرفین و 74 دهانه طاقهای بلند و خوش تناسب بوده است و چهار سوق بلندی در میان آن قرار داشته که بازارهای فرعی و غربی و شرقی آنرا قطع مینموده است.

مصالح ساختمانی این بازارها گچ و آجر وآهک بوده که روی پایه هائی از تخته سنگ های تراشیده قرار گرفته است. سقف چهار سوق که از چهار طرف آن چهار بازار منشعب خواهد شد بسیار بلند و با سبک ساختمانی دلپسندی بنا شده است. قسمت های مختلف این بازارها، بر پایه صنایعی که در آن انجام می گرفته بنام های ویژه خود خوانده می شوند مانند: بازار بزرگ که انواع کالاها در آن یافت می شد. بازار بزازان، بازار بلور فروشان، بازار خیاطها، بازار کلاهدوزها، بازار سراج ها و بازار شمشیرگرها.

فرصت الدوله شیرازی در این مورد نوشته است: سقفش بسیار بلند و طرازش دلپسند است. کمتر بازاری در ایران بدین اسلوب و بنیان دیده می گردد. یک بازار بزرگ تا برسد به چهارسوی مذکور چهل و یک طاق است، آنرا بازار بزازان گویند از هر گونه اقشمه و امتعه دارد. سمار و بلورفروش و خیاط و غغیره نیز در آن هست. بازار دیگر چهل و شش طاق است آنرا بازار کلاهدوزان نامند از کلاهدروز و اصناف دیگر دارد مع خیلی از صرافان. بازار دیگر ده طاق است در آن تمام سراج و ترکش دوزاند در وسط بازار اول که بازار بزازان باشد نیز بازاری است یازده طاق در آن جماعت شمشیرگرانند. درب این بازار منتهی خواهد شد بدرب مسجد وکیل.

قابل ذکر است که بازار وکیل در هنگام امتداد خیابان زند از سوی شهرداری شکافته شده به گونه ای که امروز خیابان زند عمود بر آن و از نزدیک چهار سوق بازار می گذرد.

معماری بازار وکیل

معماری این بنا بر گرفته از بازار قیصریه لار و همانند بازارچه بلند اصفهان ساخته شاه عباس کبیر است اما پهنای بازار وکیل بیش از سایر بازارهاست. بعلاوه 74 دهانه تاق ضربی بازار با بلندای بیش از 11 متر بلندتر از تاق سایر بازارهاست که البته هم اینک به علت خاکریزی کف بازار، ارتفاع طاق ها به ده متر تقلیل یافته است.

ضلع شمالی - جنوبی بازار از دروازه اصفهان شروع خواهد شد و تا کوچه جنوبی سرای مشیر ادامه می یابد. در دو طرف این راسته هر بخش 41 جفت (82 باب) مغازه وجود دارد که در جلو هر یک سکویی از بدون شکت سنگی بزرگ که بر روی آن، ترنج هایی برجسته کنده کاری شده است. در این بازار برای جلوگیری از نم و رطوبت، مغازه ها را نزدیک به یک متر فراتر از سطح زمین ساخته اند. مغازه ها اغلب دارای پستو بوده و در دو طبقه طراحی شده اند.

این بازار که از نظر معماری دارای سه فضای جداگانه است، گذرگاه (برای گذر مشتریان)، حریم مغازه (به بلندای نزدیک به 2 پله بالاتر از سطح زمین)، فضای مغازه (جایگاه فروش) است. بازار دارای پنج در بزرگ است که در چهار سوی آن جای گرفته است. هم چنین شامل دو راهروی شمالی - جنوبی و شرقی - غربی است که چون صلیبی یکدیگر را قطع نموده اند. در تقاطع این دو رشته چهار سوق قرار گرفته است که بر روی یک هشتی واقع شده است.

سامانه تهویه هوا به علت بلندای زیاد سقف طاق و تویزه ای بازار کامل بوده است. این امر به وسیله بادگیرهایی ساده انجام می گرفته است. بعلاوه دریچه ها و روزنه هایی به نام جامخانه یا هورنور در زیر سقف جاسازی شده بوده که هوا و نور کافی را به بازار می رسانند اما هم اینک بعد از بازسازی، این روزنه ها بسته شده اند. هم اینک در بالای مغازه ها مشبک هایی جهت تهویه هوا و روشنایی وجود دارد. در زیر چهار سوق، حوض بزرگی از سنگ مرمر قرار داشته که اینک از میان رفته است.

خالی از لطف نیست که بدانید چند کاروانسرای قدیمی به نام های روغنی، گمرک و احمدی نیز ساخته شده است که در ورودی آنها در درون بازار است. هر یک از این کاروانسراها دارای چندین حجره می باشند.

از این بازار چه کالاهایی میتوان خرید؟

برترین کالای قابل خرید از این بازار پارچه است. پارچه های کاملا مرغوب را میتوان با نازلترین قیمت در بازار وکیل شیراز پیدا کرد. کالاهای دیگر که در این بازار یافت میگردد انواع تابلو ها از تابلو فرش گرفته تا سایر صنایع دستی شیراز و حتی سایر نقاط ایران و استانهای همجوار فارس است. بعلاوه زیره کرمان و سایر ادویه جات نیز در این بازار یافت میگردد. رونق این بازار همیشه برقرار است چون همیشه مسافرانی برای خرید برترین سوغاتی در این بازار از صبح تا شام در حال خرید یا گردش هستند. بهار نارنج و آب نارنج نیز از سوغاتهای خوب برای خرید هستند.

زمان خرید

شایان ذکر است که این بازار فقط در ایام نوروز تا دیروقت فعال است. در صورتی که غیر از ایام نوروز راهی شیراز شدید باید تمام خریدهای خود را تا ساعت پنج عصر به انتها برسانید. زیرا در ساعت شش عصرتعطیلی بازارهای قدیمی ایران در همه جای ایران از جمله شیراز رایج است.

راستا دسترسی

به این بازار و مجموعه زند به وسیله دروازه اصفهان نیز میتوان دسترسی پیدا کرد. در صورتی که موقعیت شما به محله دروازه اصفهان نزدیک تر است میتوانید از این راستا نیز خود را به بازار و مجموعه تاریخی زند برسانید.